หนังสือที่ครอบคลุมเรื่องราวการเปลี่ยนแปลงโลกทัศน์ของชนชั้นผู้นำไทยตั้งแต่รัชกาลที่ ๔ พ.ศ. ๒๔๗๕ โดยเนื้อหาหลักๆ ได้แก่ การก่อตัวของสำนักทางประวัติศาสตร์แบบใหม่, สำนักทางประวัติศาสตร์กับการสถาปนารัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์, รัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์กับการเกิดสำนักทางปัจเจกชน, การเปลี่ยนแปลงของสำนักทางประวัติศาสตร์กับการเปลี่ยนแปลงระบอบการปกครอง พ.ศ. ๒๔๗๕