พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระราชทานพระราชดำริให้จัดตั้ง ‘มูลนิธิชัยพัฒนา’ ขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๑ เพื่อให้ความช่วยเหลือและสนับสนุนประชาชนในการพัฒนาด้านต่างๆ ด้วยความรวดเร็ว ไม่ต้องถูกจำกัดด้วยเงื่อนไขของกฎเกณฑ์ระเบียบหรืองบประมาณของระบบราชการ จนทำให้การแก้ไขปัญหาล่าช้าไม่ทันต่อสถานการณ์ที่จำเป็นเร่งด่วน กล่าวได้ว่า การดำเนินงานของมูลนิธิชัยพัฒนาเป็นการช่วยให้กระบวนการพัฒนาเกิดความสมบูรณ์ขึ้น และเป็นตัวอย่างของการพัฒนาที่สามารถนำไปปรับใช้ในพื้นที่อื่นๆ ได้